Kijken wij om ons heen … in onze maatschappij wordt alles er aan gedaan om ons aan te zetten om steeds meer te hebben, steeds het nieuwste te hebben, steeds meer te doen te hebben. Vandaag zijn het hebben en het doen de standaard geworden van een geslaagd leven.
Indien iemand niet veel bezit of niets zeer bezienswaardigs heeft verwezenlijkt, wordt hij niet gerespecteerd. Daarentegen, wanneer iemand grote eigendommen heeft en kan tonen wat hij heeft verworven of geproduceerd, dan is hij iemand die telt in de samenleving.
Onze twee teksten tonen ons hoe gevaarlijk deze hedendaagse werkelijkheid is wanneer ze de nadruk legt op het individuele succes, productiviteit, rentabiliteit en niet langer op de onderlinge hulp tussen mensen. Man en vrouw worden niet langer gerespecteerd in hun menselijke waardigheid. Zij worden louter instrumenten met als enige bestaansreden de aangroei van het kapitaal. Het is ernstig dat deze geestesgesteldheid ons soms aantast en ons doet twijfelen aan onze waarde indien wij op een bepaald ogenblik, voor welke reden dan ook, minder competitief zijn. Deze houding is de tegenpool van de boodschap van het Evangelie.
Met deze trieste werkelijkheid in gedachten, kan de stelling van Jezus schokkend lijken: u bent het zout van de aarde. We zijn natuurlijk gewend om dit vers te horen. Misschien raakt het ons niet meer met dezelfde kracht. Laten wij moeite doen om te ontrafelen wat Jezus ons hier zegt. Zijn stelling is brandend actueel en meer dan relevant voor man en vrouw in de 21e eeuw. U bent het zout der aarde.
Het is interessant om op te merken dat Jezus niet zegt: ‘u kunt het zout van de aarde worden, indien …’, noch ‘u zult het zout van de aarde zijn, wanneer …’
Hij stelt heel direct, in het heden: u bent het zout van de aarde!
Deze stelling, deze feitelijke vaststelling roept ons aan. Zeker, als mensen blijven wij onvolmaakt en beperkt, maar Jezus kiest vrijelijk om van ons het zout van de aarde te maken.
Wat betekent dat dan vandaag, het zout van de aarde te zijn? Het gaat boven alles om een bepaalde manier van zijn, veeleer dan handelen. Al wat wij zeggen en doen is het gevolg van wie we zijn, diep van binnen. Wij moeten dus al onze aandacht richten, niet op wat wij zouden kunnen doen, maar veeleer op het bestaan dat wij hebben ontvangen. Het bestaan van het zout van de aarde. Het is de Meester die het ons zegt.
Indien het zout in zijn bokaal blijft, dient het absoluut tot niets! Het wordt bijvoorbeeld enkel van nut als het gemengd wordt met andere voedingsmiddelen om deze smaak te geven, als het gebruikt wordt om voedingsmiddelen te bewaren, of nog, wanneer het op besneeuwde voetpaden wordt gestrooid om het wandelen te vergemakkelijken.
In het Oude Griekenland, was zout een teken van gastvrijheid. Met iemand een schepel zout gegeten hebben, was een uitdrukking om een oude vriendschap aan te geven. In het Oude Testament is het zout het teken van het verbond … men spreekt dan van het zoutverbond. Ook in de uitspraak van Jezus, is zout het teken van gastvrijheid, vriendschap, broederlijk samenzijn, alles wat de vrede tussen broeders mogelijk maakt.
Wij zijn het zout dat smaak moet geven aan het leven van diegenen die ons omringen.
Hoe dit zout te zijn? Hoe mannen en vrouwen te zijn die smaak geven aan het leven en vrede uitstralen? Luisteren wij naar wat Paulus ons zegt in zijn brief aan de Korintiërs 1:30: u bent in Jezus Christus. Hier ligt de sleutel om waarachtig zout van de aarde te zijn. Wij moeten ons ervan bewust zijn dat wij IN Jezus Christus zijn. De formule ‘zijn in Christus’ drukt niet enkel een gemeenschap van ideeën of gevoelens met Christus uit. Zij verwijst naar een nieuwe bestaanswijze, een nieuwe manier van zijn. Zijn in Christus, betekent overtuigd zijn dat Jezus ons rechtvaardigt, ons heiligt en ons loskoopt, zegt Paulus.
Wat valt er te zeggen?
-Jezus rechtvaardigt ons, d.w.z. Hij wist onze zonden van het verleden en het heden uit en Hij
maakt ons rechtvaardig in de ogen van God.
-Jezus heiligt ons, door ons apart te zetten voor zijn dienst.
-Jezus koopt ons los van een nutteloze manier van leven, door een nieuw leven voor ons open
te stellen.
Zijn in Christus, betekent dus het ontvangen van alle geschenken die God ons geeft, de aanvaarding om ons te laten enten op Jezus. Zijn in Christus, betekent een zijn met Hem, zoals een geënte tak een wordt met de stam die hem draagt. Wij zeiden dat het belangrijk was om te zijn, niet om te doen en te hebben. Laten wij waken om IN Christus te zijn, aan Hem gehecht te zijn en een te zijn met Hem. Zo, en enkel zo, kan al wat wij zeggen en doen een andere betekenis krijgen die smaak geeft aan het leven.
Om zout van de aarde te zijn, volstaat het dus om verenigd met Christus te zijn. Zijn in Christus, betekent ook helder van geest zijn betreffende wezens en zaken, vooral het helder van geest zijn met betrekking tot onszelf. Paulus is duidelijk, wanneer hij zegt in vers 29: opdat geen vlees voor Hem zou roemen. Wij moeten ervoor waken niet in deze valstrik te trappen. Wij zouden zo trots kunnen zijn op ons zout van de aarde dat wij ons zouden willen opsluiten in een grote, hermetisch gesloten bokaal om goed te zijn onder elkaar en alles te laten wervelen wat Jezus voor ons heeft gedaan.
Wij zouden dan uitkomen op één punt: wij zouden verwelken en nutteloos worden voor Christus. Het zout is nutteloos behalve indien het uit de pot wordt gehaald om gemengd te worden met voedingsmiddelen.
Helder zijn van geest met betrekking tot onszelf, betekent tevens ons er rekenschap van geven dat wij niet volmaakt zijn hoewel wij het zout van de aarde zijn. In ieder van ons bevinden zich schaduwzijden, geuren van vijandschap en geweld, die onderworpen moeten worden aan de heerschappij van Christus. Om volledig de vrede onder ons te beleven, is het belangrijk om ons te laten verlichten door de Heer met betrekking tot alles wat in ons een hindernis vormt voor de uitstraling van zijn vrede en liefde.
Nogmaals, het gaat niet om dingen te doen, maar om ons te laten maken door Christus, ons te onderwerpen aan zijn wil; Hem alles te laten herstellen wat in ons gewond, verstoord, gedoofd werd door de onzekere gebeurtenissen van het leven. Ons laten maken door Christus opdat Hij door ons kan leven en wij waarachtige dragers kunnen zijn van zijn vredesevangelie.
Zout zijn van de aarde, betekent nederig zijn, elkaar te bekijken op een volledig nieuwe manier. Onze rijkdom, noch het aantal diploma’s, noch onze maatschappelijke status of onze successen zijn belangrijk. Wat belangrijk is … dat wij allen geliefd zijn door dezelfde Vader.
Onze waarde ligt er in dat Christus ons tot zich verenigd heeft.
Wij zijn het zout van de aarde, laten wij dan onze roeping beleven! Dat de smaak mag wasemen elk moment van ons gehele leven.
Ds. Bernard-Zoltan Schümmer